Futbolda Afrika’yı hatırlamanın üç yolu vardır: Bunlardan ilki iki yılda bir düzenlenen Afrika Uluslar Kupası, ikincisi kıtadan bir ülkenin Dünya Kupası’ndaki sürpriz başarısı, üçüncüsü ise Afrikalı topçunun bir Avrupa kulübünde yıldızının parlamasıdır. Bu yazıda bunların birincisinden bahsedeceğiz, çünkü tüm futbol aleminin gözünü çevireceği dev turnuvaya artık sayılı günler kaldı.
Dünyanın dört bir yanından en iyi Afrikalı futbolcular, doğdukları ya da kökenlerinin bulunduğu topraklara dönerek, bir aylığına gerçekleştirecekleri bu futbol haccı süresince kulüplerinden uzakta top koşturacak. Kulüp takımlarının iyi oyuncularına uzun süreliğine veda etmesi anlamına gelen bu durum, Afrika için bir ‘şölen’ olan organizasyonun, eş zamanlı olarak özellikle Avrupa içinse bir kâbusa dönüşmesine yol açacak.
Fildişi Sahili’nin ev sahipliğinde bu sene 34.’sü düzenlenecek turnuvada, finallere kalma hakkı kazanan 24 takım boy gösterecek. Ülkedeki beş şehirde toplamda altı stadın kapılarını açacağı maçlarda ülkeler (uluslar), 13 Ocak-11 Şubat’ı kapasayan süre zarfında kıtanın en iyisi olmak için mücadele edecek.
Dörder takımın toplam altı gruba dağılacağı etkinlikte, gruplarını ilk iki sırada tamamlayanlar direkt olarak bir üst tura yükselirken, en iyi dört üçüncü de ikinci tur biletini kapacak.
Turnuvanın açılış maçı, ev sahibi Fildişi Sahili ile Gine-Bissau arasında 13 Ocak Cumartesi TSİ 23.00’te oynanacak. İlk maça ev sahipliği yapacak Alassane Ouattara Stadyumu aynı zamanda kapanışın da adresi olacak. Final karşılaşması aynı saatte aynı statta 11 Şubat’ta gerçekleştirilecek.
Grup aşamasında maçlar 13-24 Ocak tarihlerinde yapılacak. Son 16 turu karşılaşmaları 27-30 Ocak, çeyrek finaller 2-3 Şubat, yarı finaller 7 Şubat’a takvimlenmiş durumda. Senegal’in son şampiyon unvanıyla katılacağı turnuvada kupa rekoru 7 kezle Mısır’ın elinde bulunuyor. Kamerun 5, Gana 4, Nijerya 3, Fildişi Sahili 2, Cezayir 2 şampiyonluk yaşadılar.
ŞAMPİYON TAKIMA 7 MİLYON DOLAR
Afrika Uluslar Kupası’nın ödül parası %40 oranında artırıldı. Yeni tarifeye göre şampiyon olan takım 7 milyon doların sahibi olacak. Finalde kaybeden ekip 4 milyon dolarla teselli bulmaya çalışacak. Yarı finalistlerin her birine 2.5 milyon dolar, çeyrek finalist olanlara takım başı 1.3 milyon dolar verilecek.
KITANIN YAZI, FUTBOLUN KIŞI
Afrika Futbol Konfederasyonu, 2017’de turnuvanın artık yaz aylarında oynanmasına hükmetti. Ancak bu sadece 2019 Mısır’da uygulanabildi, sonraki iki organizasyon yeniden kışa taşındı.
Avrupa kulüpleri Afrika Uluslar Kupası’nın kış ayları yerine yaz aylarında düzenlenmesi için yoğun uğraşlar veriyor. Bu çabalar şimdiye kadar sadece Mısır’ın ev sahipliğinde organize edilen 2019 edisyonunda başarıya ulaştı ve organizasyon o sene 21 Haziran-19 Temmuz tarihleri arasında gerçekleştirildi.
Afrika Futbol Konfederasyonu’nun 2017’de aldığı karar, turnuvanın bundan böyle Ocak/Şubat döneminden Haziran/Temmuz periyoduna çekilmesine hükmederken, bu sadece o yıl uygulanabildi.
Sonraki yıllarda yönetim kurulu kararına uyulmaya çalışıldıysa da, bölgedeki iklim koşulları organizasyonu yaz aylarında gerçekleştirmeyi mümkün kılmadı. Kamerun’un ev sahipliğindeki 2021 Afrika Uluslar Kupası için öncelikle Haziran/Temmuz ayları anons edildi; ancak hava şartları nedeniyle sonradan 9 Ocak-6 Şubat tarihlerine alındı. Önümüzdeki günlerde Fildişi Sahili’nde yapılacak 2023 versiyonu da aslında geçen yaz gerçekleştirilecekti. Ne var ki aşırı yağışı da içine alan uygunsuz koşullar yüzünden 13 Ocak-11 Şubat’a ertelendi.
Dev turnuvanın 35.’si Fas’ın ev sahipliğinde düzenlenecek. Kuzey Afrika’da 2015 senesine tarihlenen organizasyonun hangi ayları kapasayacağı ise henüz belli değil.
TÜRKİYE’DEN 32 YOLCU
Futbol hayatını Türkiye’de sürdüren 29’u Süper Lig, 3’ü 1. Lig’den olmak üzere toplam 32 futbolcu, Fildişi Sahili’ndeki turnuvada boy gösterecek.
Fildişi Sahili’nin ev sahipliğindeki organizasyon, Türkiye’de bir çok kulübü de zor durumda bırakacak. Futbol hayatını Türkiye’de sürdüren 29’u Süper Lig, 3’ü 1. Lig’den olmak üzere toplam 32 futbolcu, turnuvada boy gösterecek ve uzunca bir süre takımlarından uzakta kalacak.
Beşiktaş dört isimle Afrika Uluslar Kupası’na en çok futbolcu gönderen takım olarak öne çıkıyor. Samsunspor’un üç futbolcusu turnuvada ülkelerinin formasıyla top koşturacak, bu iki ekip de oyuncularının önemli eksikliğini hissedecek. Galatasaray, Fenerbahçe ve Trabzonspor’un ikişer oyuncuları, milli takım kadrolarında yer alıyor. İki oyuncusu giden diğer ekiplerse Karagümrük, Sivasspor, Alanyaspor, Kayserispor, Gaziantep ve Ankaragücü…
Süper Lig’de Konyaspor, Pendikspor, Başakşehir ve Kasımpaşa’dan birer oyuncu yolcu konumunda. Trendyol 1. Lig’den ise Bandırmaspor, Eyüpspor, Erzurumspor birer futbolcularıyla bu kervana katılıyor. Grup aşaması bitimine kadar kulüplerinin uzağında kalacağı garanti olan ve en az dört maç kaçıracak futbolcuların dönüşleri, sonrasında ülkelerinin üst turlara çıkma durumuna göre daha da uzayabilecek.
BEŞİKTAŞLILARIN KAÇIRACAĞI MAÇLAR
Kasımpaşa, Karagümrük, Pendikspor, Adana Demir
GALATASARAYLILARIN KAÇIRACAĞI MAÇLAR
Konyaspor, Kayserispor, Trabzonspor, İstanbulspor
FENERBAHÇELİLERİN KAÇIRACAĞI MAÇLAR
İstanbulspor, Gaziantep, Samsunspor, Başakşehir
TRABZONSPORLULARIN KAÇIRACAĞI MAÇLAR
Ankaragücü, Antalyaspor, Galatasaray, Rizespor
TÜRKİYE’DEN GİDENLER
BEŞİKTAŞ
Arthur Masuaku (Demokratik Kongo)
Vincent Aboubakar (Kamerun)
Omar Colley (Gambiya)
Daniel Amartey (Gana)
SAMSUNSPOR
Kingsley Schindler (Gana)
Olivier Ntcham (Kamerun)
Nanu (Gine-Bissau)
KAYSERİSPOR
Julien Janvier (Gine)
Carlos Mane (Gine-Bissau)
FENERBAHÇE
Bright Osayi-Samuel (Nijerya)
Alexander Djiku (Gana)
GALATASARAY
Cedric Bakambu (Demokratik Kongo)
Hakim Ziyech (Fas)
TRABZONSPOR
Nicolas Pepe (Fildişi Sahili)
Trezeguet (Mısır)
KARAGÜMRÜK
Ryan Mendes (Yeşil Burun Adaları)
Sofiane Feghouli (Cezayir)
SİVASSPOR
Clinton N’jie (Kamerun)
Ahmed Musa (Nijerya)
ALANYASPOR
Idrissa Doumbia (Fildişi Sahili)
Loide Augusto (Angola)
GAZİANTEP
Max Gradel (Fildişi Sahili)
Janio Bikel (Gine-Bissau)
ANKARAGÜCÜ
Garry Rodrigues (Yeşil Burun Adaları)
Ali Sowe (Gambiya)
KONYASPOR
Bruno Paz (Angola)
PENDİKSPOR
Ahmed Hassan (Mısır)
BAŞAKŞEHİR
Edgar Ie (Gine-Bissau)
KASIMPAŞA
Kenneth Omeruo (Nijerya)
BANDIRMASPOR
Mexer (Mozambik)
ERZURUMSPOR
Estrela (Angola)
EYÜPSPOR
Fredy (Angola)
MAÇLARIN OYNANACAĞI STATLAR
STADYUM KAPASİTE ŞEHİR
Alassane Ouattara 60 Bin Abidjan
Houphouet Boigny 33 Bin Abidjan
Stade de la Paix 40 Bin Bouake
Amadou Coulibaly 20 Bin Korhogo
Laurent Pokou 20 Bin San-Pedro
Charles Banny 20 Bin Yamoussoukro
A GRUBU
Fildişi Sahili, Nijerya, Ekvator Ginesi, Gine-Bissau
B GRUBU
Mısır, Gana, Yeşil Burun, Mozambik
C GRUBU
Senegal, Kamerun, Gine, Gambiya
D GRUBU
Cezayir, Burkina Faso, Moritanya, Angola
E GRUBU
Tunus, Mali, Güney Afrika, Namibya
F GRUBU
Fas, Demokratik Kongo, Zambiya, Tanzanya
